Eten bijen bananen?

Ja, bananen bevatten natuurlijke suikers waar bijen op af komen, echter, bevatten bananen een verbinding die ook natuurlijk voorkomt in alarmferomonen die door bijen worden afgegeven. Het voeren van een banaan aan een beheerde korf of het consumeren van een banaan dicht bij een korf kan een agressieve reactie uitlokken vanwege de gelijkenis in deze verbindingen.

Als het gaat om bijen en bananen zijn er maar heel weinig daadwerkelijke studies uitgevoerd. Master Beekeeper, Katharina Davitt voerde een studie uit naar de Cavendish-banaan en de voedingsvoordelen ervan voor honingbijen.

Deze studie werd uitgevoerd in warmere klimaten; op dit moment is er geen wetenschappelijk onderzoek gedaan naar bijen en bananen in gematigde klimaten, dus de meeste beschikbare informatie is afkomstig van binnenlandse en commerciële imkers.

Zijn bijen aangetrokken tot bananen?

Bijen zullen zich voeden met verschillende bronnen van suiker die ze vinden tijdens het foerageren, waaronder fruit dat een gemakkelijke toegang biedt, dit komt meestal in de vorm van fruit dat op de grond is gevallen en gespleten is.

Maken bananen bijen agressief?

Het is nog maar de vraag. Sommige mensen beweren dat bananen honingbijen in een stekende razernij drijven, terwijl anderen het beschouwen als een vorm van 'bijenhouderij-mythe'.

Ik wilde om een aantal van de redenen die ik hieronder heb genoemd geen bananen introduceren in mijn korf, maar ik was bereid deze theorie te testen.

Voor het doel van volledige transparantie en (betwistbaar) wetenschappelijk onderzoek is mijn korf gevestigd in het zuiden van Nederland met een gematigd klimaat, en naar mijn mening een zeer passieve kolonie die bijna nooit steekt. Ik heb deze test uitgevoerd op 17/5/22.

Om veiligheidsredenen en omdat ik echt niet wist hoe mijn bijen zouden reageren, koos ik wel voor een volledig imkerpak voor veiligheid. Als je nieuw bent in bijenteelt en je afvraagt of bijen je kunnen steken door kleding, ja dat kunnen ze!

Met een beetje schroom pelde ik mijn banaan en benaderde mijn korf, eerst op ongeveer 20 meter afstand en vervolgens langzaam tot ongeveer 5 meter van de ingang van de korf.

Niets, helemaal geen reactie. Een beetje teleurgesteld ging ik verder en inspecteerde uiteindelijk de korf, banaan in de hand.

Toen ik de korf opende, stuiterden en pingelden een paar van de actievere bijen rond mijn sluier, maar niets bijzonders. Ik bleef een paar minuten om te zien of de bijen een vertraagde reactie zouden hebben, maar behalve af en toe een ping tegen mijn sluier leken ze redelijk geïnteresseerd in mij of de banaan.

Waarom bananen goed zijn voor bijen

Bananen bevatten veel voedingsvoordelen voor honingbijen. Ze zitten boordevol koolhydraten, vitaminen en mineralen die de natuurlijke groei en ontwikkeling van een bij bevorderen.

In haar studie suggereert Katharina het gebruik van bananen als vervanging tijdens een schaarste (een gebrek aan nectar producerende bloemen, meestal als gevolg van een slecht seizoen) of tijdens de herfst.

Sommige imkers hebben bananen gepromoot als een mogelijke oplossing voor parasitaire sporen. Het idee hier is dat gassen die vrijkomen uit rijpe bananen werken om eventuele sporen in de korf te vernietigen.

Andere bronnen beweren dat bananen effectief kunnen zijn bij het behandelen van aandoeningen zoals Varroa destructor (de Varroa-mijt), Nosemosis of Nosema-ziekte en krijtbroedziekte.

Ondanks deze claims wordt er geen wetenschappelijk onderzoek aangehaald naast deze beweringen, waardoor ze op zijn best theoretisch zijn.

Waarom bananen slecht zijn voor bijen

Hoewel bijen bananen kunnen eten om tal van voedingsvoordelen te behalen, zijn er ook duidelijke problemen met het voeren van bananen aan uw beheerde korven.

Bananen worden vaak aangetast door parasieten en pathogenen die een hele kolonie ernstig kunnen aantasten als ze zelfs maar door één bij worden geïntroduceerd.

Naarmate bananen rijpen en bederven, neemt het suikergehalte langzaam toe doordat zetmeel langzaam wordt omgezet in suiker. Dit ontgaat de aandacht niet van opportunisten die rond uw korven leven.

Andere kleine insecten zoals mieren, wespen, horzels en kevers zullen worden aangetrokken door rijpende bananen en zullen in grote aantallen uw korven binnendringen.

Zelfs kleine zoogdieren zullen worden aangetrokken door bananen en uw bijen in gevaar brengen. Zoogdieren die uw korf kunnen onderzoeken, zijn onder andere woelmuizen, muizen, opossums, stinkdieren en in extreme gevallen zelfs beren.

Voedingsproblemen

Naast de praktische problemen hierboven zullen bijen die bananen consumeren ook te maken krijgen met een scala aan problemen door sommige van de stoffen die in de vrucht zitten.

Honingbij-dysenterie

Bananen hebben een hoog as gehalte dat niet verdwijnt naarmate bananen rijpen en bederven. As verwijst naar het onverteerbare deel van voedsel dat honingbijen in hun darmen opslaan en uitwerpen tijdens foerageervluchten. As moet uit de darm van de bij worden verwijderd, aangezien grote hoeveelheden as in het systeem van een bij er uiteindelijk toe zouden leiden dat ze sterven.

As van bananen vormt geen probleem tijdens de warmere zomermaanden wanneer werksterbijen regelmatig de korf verlaten om te foerageren naar nectar- en stuifmeelrijke bronnen.

Echter, wanneer de herfst en uiteindelijk de winter aanbreekt, zullen honingbijen zich terugtrekken in hun korven om warm te blijven. Tijdens deze periode zullen werksterbijen niet vliegen of de korf verlaten, tenzij de temperatuur hoger is dan 12°C of 55°F. Vanwege de steeds toenemende volatiliteit van de seizoenen kunnen de perioden tussen de winterse vluchten meerdere maanden duren.

Wanneer werksterbijen lange tijd op de grond blijven in de korf, moeten ze noodgedwongen de afval as binnenin de korf uitwerpen. Dit proces wordt honingbij-dysenterie genoemd.

Dit brengt twee belangrijke risico's met zich mee voor de kolonie als geheel. Faeces geproduceerd door bijen bevatten pathogenen en parasieten die het risico lopen andere bijen binnen de kolonie te infecteren. Leer meer over bijenafvalsystemen in onze korte lees: doen bijen winden?

De honingbij-invoer veroorzaakt door bananen heeft ook een vieze geur die de natuurlijke geuren en feromonen die door de bewoners van de korf worden geproduceerd, kan maskeren. Dit kan het moeilijker maken voor bijen om te communiceren en vermindert de responstijden naar potentiële aanvallers.

Om deze reden mogen bananen nooit worden gebruikt om een beheerde korf te overwinteren.

Conclusie

Op basis van mijn lezingen en onderzoek is mijn consensus om bijen en bananen uit elkaar te houden. Ja, bijen kunnen en zullen bananen eten, maar de mogelijke negatieve bijwerkingen zijn simpelweg te riskant voor on geteste, onbewezen voordelen.

Ik beschouw mijn korf als mijn familieleden en ik zou hun leven simpelweg niet riskeren zonder solide wetenschappelijk onderzoek om sommige van de beweringen rond bijen en bananen te ondersteunen.

Dus om antwoord te geven op de vraag of bijen bananen eten? Ja, dat doen ze, maar er zijn veel veiligere voedselbronnen voor bijen.