Het lijkt wel of elke hobby haar eigen woorden en gezegdes
heeft. Het houden van bijen vormt daar zeker geen uitzondering op. Ik herinner
me nog dat ik voor eht eerst in aanraking kwam met deze hobby, en mij verteld
werd over de ‘’dames’’. Toen ik hier
iets over nadacht kwam ik erachter dat dit mij geheel in de war bracht.
Om dit te voorkomen bij nieuwkomers in deze hobby, heb ik
deze lijst samengesteld met enkele bijentermen die binnen deze hobby gebruikt
wordt. Deze lijst zal niet volledig zijn, maar zal je in ieder geval helpen om
goed geïnformeerd over te komen op BIJeenkomsten van een bijenclub, of zelfs om
supercool te klinken op een feestje.
De uitleg van bijentermen
Apis Mellifera
Dit is de wetenschappelijke naam voor onze gele vriendjes, de Europese honingbij. Als mensen over de gehele wereld praten over het houden van bijen, hebben ze het bijna altijd over deze soort. Van tijd tot tijd hoor je ook wel eens over de Apis Cerana, dit is de Aziatische honingbij, een nauwe verwant van de Europese honingbij.Bijenstal
ook wel bijentuin genoemd, Dit is de term voor de plek waar een imker zijn/haar kolonie of zelfs kolonies houdt. Dit is een algemene term die gebruikt kan worden om een grote verscheidenheid aan plaatsen te beschrijven. Ik kan bijvoorbeeld een bijenstal in mijn achtertuin hebben, waar ik twee kolonies in bijenkasten heb leven. Mijn woning staat op een tiende van een hectare en mijn bijenstal in de achtertuin is een kleine ruimte van ongeveer 1.5 bij 1.5 meter. Een commerciële imker heeft misschien wel een bijenstal met 500 bijenkasten in een landbouwgebied dat honderden of duizenden hectaren bevat.Bijenruimte
Niet te verwarren met de menselijke wens van persoonlijke ruimte. Bijenruimte is een term die verwijst naar de ruimte die twee bijen nodig hebben om mekaar vrij te passeren in een bijenkast. De meeste moderne bijenkasten zijn zo gebouwd dat er een bijenruimte is van 0.635 tot 0.925 centimeter aanwezig is. Alle ruimtes in een bijenkast die kleiner zijn dan de bijenruimte, worden door de bijen opgevuld met propolis (zie hieronder), terwijl alle ruimtes die groter zijn dan de bijenruimte worden opgevuld met wasraat.Broed
Een groot deel van de werkende bijenkorf is bestemd voor het grootbrengen van nieuwe bijen. De koningin legt eitjes in cellen in dit gedeelte van de korf. De eieren komen uit in piepkleine larfjes. Na verloop van tijd worden de larfjes groot genoeg om zich te kunnen verpoppen en uiteindelijk als nieuwe, volwassen honingbijen tevoorschijn komen. Van ei tot pop, zolang als deze jonge bijen zich in een wascel bevinden, noemen we ze broed.Broedkamer
Het gedeelte van een bijenkorf waar het broed wordt grootgebracht. Deze ruimte heeft ongeveer de grootte en de vorm van een basketbal in het midden van een bijenkorf.Kolonie
De gehele verzameling van de werkbijen, darren, bijenkoningen en al het broed dat zich in een korf of bijenkast bevind. In veel opzichten zijn honingbijen enkele duizenden individuen die samen een groot organisme vormen, daar staat deze term voor. Als de kolonie, en de gezondheid van het milieu het toelaten, zullen de honingbijen jaar op jaar in dezelfde bijenkorf blijven wonen, waardoor ze een werkelijk uniek, sociaal insect zijn.Cel
Nee dit is niet zoals bij mensen een gevangenis waar de slechte bijen worden opgesloten. Deze term verwijst naar de individuele, zeshoekige eenheden die samen het gehele wasraat vormen, die bijen van nature in hun nesten bouwen. Een cel is perfect gemaakt van de was die bijen afscheiden uit klieren op hun achterlijf. Tijdens zijn functionele leven kan een cel dienen als een hokje voor verscheidende zaken zoals stuifmeel, nectar, honing of broed.Dar
Dit is een mannelijke honingbij. Een stuk groter dan de vrouwelijke werkbijen, de dar heeft in het leven een doel, het paren met een maagdelijke koningin. Een dar heeft enorme ogen om hem te helpen met het zien en vangen van een maagdelijke koningen in de vlucht. Een dar heeft ook geen angel. Tijdens de lente- en zomermaanden kunnen kolonies honderden of zelf duizenden darren grootbrengen. Maar zodra de herfst en winter aanbreekt, erkennen de werksters dat er slechts zoveel voedsel beschikbaar is om rond te komen tot de volgende lentebloei. Met zoveel monden om te voeden komen de werksters samen en shoppen alle darren uit de korf. In korte tijd worden alle mannetjes in het nest verbannen en is het een alleen voor meisjes clubje geworden tijdens de winter. Zodra het lente wordt, brengen werksters nieuwe darren groot voor het nieuwe hoogseizoen.Fundering
Alle goed gebouwde huizen hebben een sterke fundering. Je zou daardoor denken dat we het hebben over de basis waar de bijenkorf op geplaatst staat. Echter in werkelijkheid verwijst deze term naar het materiaal dat een imker aan de bijen geeft om hun wasraat op te bouwen. In de meeste bijenkasten zitten verschillende houten frames. Een imker plaatst meestal een vel fundering, vaak gemaakt van plastic of zuivere bijenwas, in de frames om de bijen zo een plaatst te geven om hun raat te bouwen. Dit zorgt ervoor dat de bijenkorf netjes en opgeruimd is, zodat een imker gemakkelijk de frames kan verwijderen en inspecteren.Honing
Foeragerende bijen brengen onder andere verse nectar uit bloemen mee terug naar hun kolonie. Nectar zit boordevol koolhydraten en andere voedingstoffen die bijen kunnen consumeren en aan hun broed kunnen voeren. Nectar heeft echter een hoog watergehalte en zal gaan gisten in een warme bijenkorf. Daarom slaan bijen de nectar op in wascellen en drogen ze de nectar uit door met hun vleugels lucht erover te blazen. Uiteindelijk wordt een watergehalte van minder dan 18% bereikt. Op dat moment is het honing geworden, een vloeistof boordevol voedingstoffen wat niet gist of bederft. Perfect dus om te bewaren voor de wintermaanden waarin er geen natuurlijke nectar te vinden is.Honingmaag
Dit is een speciaal orgaan dat bijen hebben aan het einde van hun slokdarm en dat hun in staat stelt de vruchten van hun foerageerwerk op te slaan. Grote hoeveelheden nectar die tijdens het foerageren zijn verzameld, worden in deze maag bewaard zodat deze naar de bijenkorf kunnen worden gebracht om daar te worden verwerkt.Ocellus
Een eenvoudig oog, het meervoud is ocelli. Honingbijen hebben 3 ocelli op de bovenkant van hun kop. Deze eenvoudige ogen detecteren licht en stellen honingbijen in staat te navigeren doormiddel van de stand van de zon.Feromoon
De chemische stof die door de honingbij wordt vrijgegeven, en die een reactie bij andere bijen stimuleert. Een honingbij gebruikt een groot arsenaal aan feromonen om met elkaar te communiceren. Zo waarschuwt het verdedigings feromoon (dat gek genoeg naar banaan ruikt) andere waakbijen voor een potentiële dreiging van de korf en rekruteert ze voor versterking.Proboscis
Dit is de tong van een bij, de proboscis kan als een soort rietje worden uitgestoken om zo water of nectar uit bloemen op te zuigen.Propolis
Dit is een hars dat door de honingbij wordt verzameld uit bomen en andere planten. Propolis wordt op verscheidende manieren gebruikt, bijvoorbeeld om de honingraat te verstevigen of om scheurtjes en gaatjes in de bijenkorf af te dichten. Daarnaast heeft propolis natuurlijke antibacteriële eigenschappen, en kan dienen als een beschermend omhulsel van de bijenkorf.Koninginnengelei
Bijen hebben een gespecialiseerde klier in hun kop, de hypofaryngeale klier. Deze klier stelt ze in staat om nectar en honing om te zetten in een super voedzaam product, koninginnengelei genoemd. Deze koninginnengelei wordt gevoerd aan de jonge werksters, en darren, daarnaast ook in grotere hoeveelheden aan de koninginnen larven.Over welke andere termen zou jij graag nog meer willen
weten?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten